Denizyolu Taşımacılığı

Armatör    Gemi sahibi, taşıyıcı
Acente    Herhangi bir limanda armatör adına faaliyet gösteren, onun temsilciliğini yapan kuruluş
NVOCC    “Non Vessel Operating Common Carrier” (Gemi sahibi olmadan taşımacılık yapan)
Co-Loader    Forwarderların yüklerini kendi yükü ile konsolide ederek taşımacılık yapan
Forwarder    Karayolu,havayolu,denizyolu, demiryolu taşımacılığını, gümrükleme ve sigorta hizmetlerinin operasyonunu gerçekleştiren,aktif bir acenta ağına sahip olan organizatör firma
Bill Of Lading (B/L)    Denizyolu konşimentosu
Master B/L    Ana konşimento
House B/L    Ara konşimento
Charter Taşıma    Geminin tamamen yada kısmen (part kargo) kiralanarak yapılan taşımadır
Charter Party    Taşımacı ile armatör arasında yapılan sözleşmeye verilen isimdir
Bulk Yükleme    Konvansiyonel yük taşımacılığında dökme yükleme
Broker    Armatörle yükleyici arasında aracılık yapan,komisyoncu
RO-RO Taşımacılığı    Araç,treyler veya konteyner taşıyan gemilerle yapılan taşımacılık
Yükleme Boşaltma Terimleri
Free In (FI)    Limandaki yükleme masrafı
Free Out (FO)    Limandaki boşaltma masrafı
Liner In (LI)    Yükleme masrafının armatöre ait olması
Liner Out (LO)    Boşaltma masrafının armatöre ait olması
Stuffing    İstifleme, yükü konteynere yerleştirme
Unstuffing    Konteynerin içini boşaltma
Stevedoring    Gemiyi yükleme ve boşaltma hizmeti
Liman Terimleri
Storage    Limanda depolama / ardiye
Demuraj    Geminin kendisine tanınan yükleme ve boşaltma süresini aşması yada konteyner içinde bekleyen yükün tanınan süreden önce gümrükten çekilip boşaltılmaması
Free Time    Serbest süre.Yükün demuraja girmeden bekleyebileceği süre. Süre aşımında demuraj uygulanır.
THC    (Terminal Handling Fee) : Limandaki elleçleme ücreti
Geçici Kabul    Türkiye’deki gümrük mevzuatı gereği konteynerler gümrüğe tabi mal statüsündedirler. Bu nedenle bir konteynerin limandaki gümrüklü sahadan çıkarılması veya tekrar limana getirilmesi halinde ortaya çıkan gümrükleme masrafıdır.
Navlunla İlgili Terimler
CAF    (Currency Adjustment Factor) Amerikan dolarındaki dalgalanmaların navluna dahil edilmesi
BAF    (Bunker Adjustment Factor) Deniz aşırı taşımalarda fuel oil fiyatlarındaki dalgalanmaların belli oranda navluna dahil edilmesi
Primaj    Genellikle Türkiye’den ihracat navlunlarında kullanılan armatörün riskini azaltmak için koyduğu ek ücret
War Risk Surcharge (WRS)    Savaş riski olan limanlara yapılan seferlerde navluna ilave olarak alınan ek ücret
High Cube Surcharge    High Cube konteyner için alınan ilave ücret
IMCO Charge    Tehlikeli madde taşımalarında armatörün talep ettiği ek ücret

Karayolu Taşımacılığı

ADR    Yanıcı, patlayıcı ve kimyasal maddelerin kara yolu ile taşınması kurallarını içeren bir standarttır. ADR konvansiyonuna üye olunması ile ilgili yasa 30 Kasım 2005 tarihinde TBMM'de kanunlaşmıştır. Kanun 1 Ocak 2009'da yürürlüğe girmiştir
AIS    Araç İzleme Sistemi. GPS ve GPRS teknolojileri kullanılarak uydu aracılığı ile araçların takip edildiği sistemdir.
Antrepo    Kanunu hükümlerine göre açılmasına izin verilen ve gümrük idaresine verilen beyanname ile gümrük idaresi gözetimi ve denetimi altında eşyanın muhafaza edildiği yerdir
Aktarma Merkezi    Gelen yük/kargoların indirildiği, varış noktasına göre gidenlerin yüklendiği, gün içinde kargoların kısa zaman aralıkları ile saklandığı, araçlar arası yük/kargo transferlerinin yapıldığı bölgesel işlem merkezleridir.
Avadanlık    Küçük tamiratlarının yapılabileceği el aletlerinin (çekiç, tornavida vs) ve el fenerinin bulunduğu takım çantasıdır.
Bagaj    Kamyonların branda vs. gibi eşyalarını istifledikleri ve alacakları yükün yüksekliğinin kolayca ifade edilmesini sağlayan, kamyon kasasında sürücü kabininin üstüne denk gelen bölmedir.
Basar Tonaj    Basar tonaj olarak da ifade edilir. Aracın istiap haddi (azami yük miktarı) anlamına gelir.
Beşinci Teker    Çekicilerin şasileri üzerinde, aracın boyuna monte edilmiş ve yarı römorkların king pin adı verilen bağlantı elemanını içine güvenli bir şekilde kilitleyecek halde tasarlanmış olan bir parçadır.
CMR    Karayolu taşıma belgesidir. CMR Belgesi kamyonla yapılan taşımalarda Uluslar arası CMR Anlaşması gereğince düzenlenen bir taşıma senedidir.
Çekici    Yarı römorkları çekmek amacıyla kullanılan en az iki dingilli motorlu kara taşıtıdır.
Daimi Araç    Sürekli taşıma yapan spot araçtır.
Dara    Taşıma kabının boş ağırlığıdır.
Damper Kasa    Kamyonlara özel hidrolik donanımı sayesinde, kasa içindeki dökme yükün boşaltılabilmesi için 45 derecelik eğim alabilen kasa tipidir.
Damper Yarı Römork    45 derece eğim alacak şekilde hidrolik donanımla çalışan ve üzerindeki yükü kendisi boşaltan kasa sistemidir.Kamyonlardan farklı olarak, üzerindeki malzemeyi sağa veya sola yıkabilen damperli yarı römorklar da mevcuttur.
Depo    Millileştirilmiş malların açık veya kapalı alanda muhafaza edilmesine uygun olan yerdir.
Dingil    Tekerleklerin üzerinde döndüğü metal aksam. Üzerinde tek lastik olanlar tek dingil, çift teker takılanlar çift dingil olarak ifade edilir.
Dökme Yük    Herhangi bir ambalaj içinde bulunmayan yük.Örneğin, kömür, demir tozu vs.
FEU    40 ayağa denk birim. Konteynerlerin kapasitelerini belirtmekte kullanılan ölçü birimidir. 1 FEU 40 ft (boy) × 8 ft (en) × 9 ft (yükseklik) ya da metrik olarak 12.192 m (boy) × 2.44 m (en) × 2.59 m (yükseklik) ve yaklaşık 67.5 m³ hacmindedir.
Fiktif    Fabrika içlerindeki gümrüklü sahalardır.
Frigorifik    Isı değişimine duyarlı gıda maddeleri, ilaçlar ve bazı kimyasal maddelerin taşınması için tasarlanıp imal edilen, duvar kalınlıkları ve izolasyon değeri taşınan malzemenin ısı değişimine duyarlılık boyutlarına bağlı olarak değişen ve bir soğutucu ünitesi bulunan karayolu taşıtıdır.
Gabari    Taşıtların yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk, genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçülerdir.
Geçici Depolama Yeri    Eşyanın gümrüğe sunulmasından sonra gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutuluncaya kadar gümrük idaresince geçici olarak depolanmasına izin verilen yerdir.
Geçiş Belgesi    Uluslar arası taşımalarda çıkış yapılan gümrük ile varış gümrüğü arasında taşınan yükün belirtildiği, çıkış ve varış ülkeleri gümrüklerinden geçişi ve yükün indirileceği ülkeye girişi sağlayan evraktır. TIR karneleri de geçiş belgesi dahilindedir.
Gümrük Muhafaza Memuru    Gümrüklerde ve gümrüklü sahalarda bulunan malın, muayene memurundan sonra gümrük beyannamelerinin teslim edildiği memurdur. Ayrıca konteyner gibi mühürlenmiş malzemelerin mührünü yapma ve açma yetkisi de bu memurlara verilmiştir.
İntermodal Taşımacılık    Aynı taşıma aracı veya kabı ile iki veya daha fazla taşımacılık modu kullanılarak yapılan ve mod değişimlerinde araç veya kap içindeki yüklerin herhangi bir elleçlemeye tâbi tutulmadığı taşıma şeklidir.
İstiab Haddi    Bir taşıtın veya aracın güvenle taşıyabileceği ve imalat standardında belirtilen en çok yük ağırlığı veya yolcu ve hizmetli sayısıdır.
Jumbo Yarı Römork    13,60m x 2,45m x 2,65m ölçülerinde, 90m3 brüt hacimli, iki katlı modelleri de bulunan yarı römorktur.
K1    Bir veya birden fazla özmal taşıtla karayoluyla şehirlerarası eşya taşımacılığı yapacak olan gerçek veya tüzel kişilerin Ulaştırma Bakanlığı'ndan almaları gereken yetki belgesidir.
Kombine Taşımacılık    İntermodal olmayan ancak birden fazla nakliye aracının (tren, kamyon vs) birbirine bağlı olarak kullanılmasıyla yapılan taşıma tipidir.
Kamyon    İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tondan fazla olan, eşya ve ya yük taşımak için imal edilmiş, şasisi, farklı amaçlı şasi üstü ekipman ve ya kasa monte etmeye uygun, en az iki dingilli motorlu kara taşıtıdır. Tasarımı ve motor gücü itibariyle kamyonların bazıları römork çekmeye müsaitlerdir.
Kamyon Römork    Bir kamyon ve taşıyacağı yükün özelliklerine uygun bir şekilde imal edilen römorktan oluşan, yük taşıma amaçlı karayolu taşıtıdır.
Kamyonet    İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,5 tonu geçmeyen ve eşya veya yük taşımak için imal edilmiş, taşıyacağı yükün cinsine göre kasaya sahip kara nakliye araçlarıdır.
Kantar    Yük alacak araçların boş ve yüklendikten sonra tartılmak için uğradıkları ölçüm cihazıdır.
Kapalı Kasa    Yanları ve tavanı kapalı olan, sadece arka kapağın açılmasıyla yüklenebilen yarı römork sınıfıdır.
Kayar Perdeli Yarı Römork    Yan yüzeyleri ve tavanı bir perde sistemiyle kapatılmış, perdelerin açılmasıyla hem kasanın yanından hem de üstünden yüklenebilir olan yarı römorktur.
Kılçık Yarı Römork (Konteyner şasi yarı römork)    Konteyner taşınması amacıyla tasarlanan ve imal edilen, iskelet halinde bir şasi ile taşıyacağı konteyner tipine uygun adet ve mesafede enine kroslar ucuna yerleştirilmiş konteyner kilidi (twist lock) bulunduran en az bir dingilli yarı römork aracıdır.
King Pin    Yarı römork çekicinin beşinci tekeri ile bağlantısını sağlayan ve dövme çelikten mamul bir parçadır. Yarı römorkun taşıma kapasitesi doğrultusunda farklı ölçülerde imal edilir.
Kiralık Araç    Sözleşme yapılarak komple sürücüsüyle birlikte kiralanan, aylık belli bir kira ve km. başı yakıt yüzdesiyle çalışan araçlardır.
Komisyon    Yük almayı kabul eden aracın sürücüsünden kısmen yan gelir olması için kısmen de sürücünün yükü almasından vaaz geçmesini engelleme amaçlı olarak alınan para.
Komisyoncu    Yük veren kişiye yüke uygun aracı bulan ve araç sahibinden komisyon alan kişidir.
Komisyon Faturası    Alınan komisyon karşılığında kesilen fatura.
Konşimento    Üzerinde taşınan yükün içeriği ile ilgili bilgiler bulunan yük taşıma senedidir.
Konteyner    Her türlü atmosferik koşula dayanıklı olan, özellikle intermodal taşımacılıkta kullanılmakta olan, kolay elleçlenebilen ve üst üste istiflenebilen standart metal yük kasalarıdır. 20'lik, 40'lık ve 45'lik olarak adlandırılan tipleri en yaygın olanlarıdır. Bu sınıflandırma konteynerlerin değişen boy ölçüsüne göre yapılmıştır.
Konteyner Kilidi    Konteynerleri kaldıran ya da taşıyan araçların konteynerleri köşelerinden sabitlemeleri için sahip oldukları mekanizmadır.
L2 Belgesi    Karayolları Taşıma Kanunu gereği, uluslararası lojistik işletmeciliği yapan firmaların sahip olması gereken bir yetki belgesi türüdür. Kanun hükümlerince belirtilen ihlaller gerçekleştirilmedikçe, belge geçerlilik süresi 5 yıldır.
LOW-BED    Ağır iş makineleri ya da özel proje yükleri gibi uluslararası ve yurtiçi karayolu taşıma yönetmeliğine göre standartların dışında, normal kamyonların ve ya tırların taşıyabilecekleri uzunluk, yükseklik, genişlik ve tonajdan farklı olan yüklerin taşınmasını sağlayan yarı römorktur.
Mega Yarı Römork    13,60 m x 2,50 m x 3,00 m boyutunda 102 m³ hacimli yarı römorklardır.
Mesleki Yeterlilik Belgesi    Karayolları Yönetmeliği kapsamındaki faaliyetlerde bulunanların yine bu yönetmelikte öngörülen mesleki yeterlilik eğitimini alan ve/veya yapılacak olan sınavlarda başarılı olanların aldığı belgedir.
Nakliyeci    Taşımacılıkla uğraşan kişi.
Navlun    Nakliye bedelinin KDV hariç tutarıdır.
Ordino    Konşimento karşılığında, yurt dışından gelen malın gümrükten çekilmesi için verilen emirdir.
Özel İzin Belgesi    Taşımalarda geçiş belgesi aranmadan, geçiş belgesi yerine geçmek üzere ve Türk ihraç ürünlerini taşımak amacıyla yabancı plakalı taşıtlara verilen belgedir.
Özel Yük Taşıma Belgesi    Ağırlık ve boyutları bakımından özelliği olan ve başka ulaşım sistemleri ile taşınması mümkün olmayan ve taşıma sınırını aşıp da taşınması zorunlu yüklerin taşınabilmesi Karayolları Trafik Kanununun 33.Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 66.ve 128.maddelerine göre Karayolları Genel Müdürlüğünden (İlgili Bölge Müdürlüklerinden) Özel Yük Taşıma İzin Belgesi alınması ve taşımanın bu izindeki esaslara göre yapılması zorunludur.
Palet    Depolama ve sevkiyatta kullanılan, çeşitli malzemelerden üretilen ve malın üzerine konulduğu platformdur.
Yükleme Pusulası / Yükleme Teklifi    KN Ofisinden iş alan aracın ofis çalışanlarıyla olan anlaşmasını, verdiği komisyonu belgeleyen ve yükünü alacağı firmaya yükleme için geldiğini kanıtlayan evrak.
Parça Yük    Buğday, kömür gibi dökme yük formunda olmayan ve konteyner içine konulamayan, genel yük olarak da tanımlanabilen, farklı paket tipinde olabilen parsiyel yüklerdir.
Parsiyel Dağıtım    Aracın taşıma kapasitesinin birden fazla müşteriye tahsis edilerek kullanılması ve ya hizmet verilen müşterilerin birden fazla noktaya gitmesi gereken siparişlerinin genel adıdır.
Psikoteknik Test    Psiko-teknik değerlendirmenin amacı, sürücülerin sahip oldukları güvenli araç kullanmalarını sağlayan zihinsel ve psikomotor yetenek düzeylerini objektif yöntemlerle ölçmek ve değerlendirmektir. Sürücülük yeteneklerinin , trafiğe ilişkin sürücülük tutumlarının ve kişiliğinin trafik psikolojisi açısından değerlendirilmesinden oluşmaktadır. Belgenin geçerlilik süresi 5 senedir.
R2 Belgesi    Karayolları Taşıma Kanunu gereği, uluslar arası taşıma işleri organizatörlüğü yapan firmaların sahip olması gereken bir yetki belgesi türüdür. Kanun hükümlerince belirtilen ihlaller gerçekleştirilmedikçe, belge geçerlilik süresi 5 yıldır
Rampa    Malzemenin depoya alınma veya depodan sevk edilme işlemlerini kolaylaştırmak üzere kullanılan alandır.
Ring    Bir araç tarafından bir program çerçevesinde çeşitli noktalardan aynı veya farklı yüklerin alınarak bir veya birden fazla noktaya teslim edilmesi ve teslimatlar sırasında boş kapların toplanması veya tüm teslimatlar tamamlandıktan sonra ters güzergâh izlenerek boş kapların toplanarak geri getirilmesi sistemidir
Rulo Taşıyıcı Yarı Römork    Özellikle rulo şeklinde saç olmak üzere benzeri şekil ve boyuttaki yükleri taşımak amacıyla imal edilen bir yarı römorktur. Tabanda bulunan ve aracın boyu ekseninde açılmış olan bir yuvarlak silindir şeklindeki boşluk, yükün araca yüklendiğinde her iki yandan desteklenmesini sağlamakta böylece yükün, araç üzerinde sabitlenmesi için alınacak önlemlerin daha basitçe yapılabilmesi sağlanmaktadır.
Platform Yarı Römork    Zemini düz ve kenar kapakları olmayan yarı römorktur. Boru, demir, konteyner gibi malzemelerin taşınmasında kullanılır.Boyutları konteyner boyutlarına göre değişken olabiliyor.
Sevk İrsaliyesi    Üzerinde araçtaki yükün adını, miktarını, navlun bedelini, kesilen fatura numarasını belirten resmi evrak. Malların nakli sırasında vergi mevzuatı bakımından kontrol edilebilmesi amacıyla, ticarî emtianın bir yerden başka bir yere nakli sırasında düzenlenmesi ve malla birlikte bulundurulması zorunlu olan belgedir.
Sovtaj    Hasar gören ürünlere sigorta eksperi tarafından biçilen maddi değerdir.
Sözleşmeli Araç    Yetki belgesi sahibinin noterden yapılmış bir taşıma geliri paylaşımı veya kira sözleşmesine dayanarak, kendi unvan ve sorumluluğu altında çalıştıracağı başkasına ait taşıtlardır. Sefer başına ya da Ytl / ton olarak çalışırlar. Aylık sabit ücret karşılığı çalışan sözleşmeli araçlar komple kiralık araçlardır.
Spanzet    Yükün üstünden geçerek, yükün taşınacağı yüzeye sabitlenen ve üzerinde gırgır olarak bilinen gergi mekanizmasıyla gerilerek yükü sabitlemekte kullanılan polyester şeritlerin genel adıdır.
Spot Araç    Serbest çalışan, tek seferlik taşıma anlaşması yapılan araçların genel adıdır.
Supalan    Genellikle kara ve deniz yolu ile yapılan taşımalarda kullanılan bir yöntemdir, malzemenin taşımayı yapan araç üzerinde gümrüklemesinin yapıldığı durumdur
Sürücü    Karayolunda motorlu bir aracı veya taşıtı sevk ve idare eden kişi
Şehir İçi Taşıma    Belediye sınırları ile mücavir alanı dahilinde yapılan taşımalardır.
Swap Body    Swap body üst üste istiflenemeyecek ve stacker tarafından tepeden kaldırılamayacak kadar ince yapılmış konteynerlerin adıdır. İlk satın alma masraflarını düşürmek ve uzun vadedeki yakıt masraflarını en azda tutmak için oldukça hafif malzemelerden üretilirler. Boyutları, diğer konteyner taşıyan araçlara yüklenebilmesi için standart İSO konteyner boyutlarındadır. Genelde dört köşesinde bulunan katlanabilir ayakları sayesinde herhangi bir yükleme/boşaltma sistemine gerek kalmadan taşındığı aracı değiştirebilir.
Tam Römork    Bir kamyon tarafından çekilen ve taşıyacağı yükün özelliklerine göre tasarlanıp, imal edilen, en az bir dingilli ve çekildiği kamyona çeki oku, döner tabla, kanca v.b. adlarla tanımlanan bir bağlantı aparatıyla bağlanan araçtır.
Taşeron    Belirli bir taşıma işini, bir sözleşme sonucunda sahip olduğu ya da kendisine başka bir şekilde bağlı olan araçlarla başka bir firma adına yapan tüzel kişiliktir.
Taşıma İrsaliyesi    Taşıma faaliyetinde bulunanların, taşınmasını üstlendikleri bir veya birden çok gönderilen ve gönderene ait, aynı taşıtta, aynı zamanda taşınan eşya veya kargo için ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenledikleri belgedir.
Taşıt Belgesi    Yetki belgesi sahibinin kullanacağı taşıtların niteliğini ve sayısını liste halinde gösteren yetki belgesinden ayrı, yetki belgesinin eki olarak düzenlenen belgeyi ifade eder.
Taşıt Kartı    Bir taşıtın yalnız, bir yetki belgesinin eki taşıt belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu belge altında çalıştırılabileceğini gösteren;
-yetki belgesi sahibinin ticari unvanını,
-yetki belgesinin türü ve numarasını,
-taşıt kartının geçerlilik süresini,
-taşıtın markası, cinsi, model, plaka ve rengini içeren belgedir.
Taşıt Kantarı    Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış en az bir çeken ve en çok iki çekilen römorktan oluşan aracı ifade eder.
Tenteli Yarı Römork    Yan yüzeyleri kısmen açılabilen bir tente sistemiyle örtülmüş olan yarı römork tipidir.
TEU    20 ayağa denk birim. Konteynerlerin kapasitelerini belirtmekte kullanılan ölçü birimidir. 1 TEU 20 ft (boy) × 8 ft (en) × 9 ft (yükseklik) ya da metrik olarak 6.10 m (boy) × 2.44 m (en) × 2.59 m (yükseklik) ve yaklaşık 38.5 m³ hacmindedir. 40'lık bir konteyner 2 TEU olarak da ifade edilir. Bununla birlikte 45'lik konteynerler de 2 TEU olarak ölçülendirilirler.
Tır    Fransızcada Transports Internationaux Routiers kelimelerinin baş harfleridir. Birleşmiş Milletler Teşkilatı bünyesindeki, Milletlerarası Nakliyat Birliği (IRU) tarafından 15 Ocak 1959 tarihinde Cenevre'de imzalanan bir anlaşmadır.Bu anlaşma 11 ülke (Avusturya, İsveç, Portekiz, Bulgaristan, Finlandiya, Macaristan, Fransa, Malta, İsviçre, Tunus ve Yugoslavya) arasında imzalanan birleşik taşımacılığına (karayolu, demiryolu, havayolu, su yolları) ve konteyner kullanılmasına izin veren bir sözleşmedir (1994).
Uygulamada bu anlaşmaya dahil ülkelerin karayolu vasıtaları, vasıtada yüklü bulunan gümrüklü eşyanın cinsini, miktarını, mahiyetini belirten bir TIR karnesiyle yine vasıtanın belli yerlerine takacakları TIR plakaları taşırlar. TIR karnesinde belirtilen ve vasıtada yüklü bulunan eşyanın gümrük kontrolü mahreç ülkede yapılmakta, varış noktasına kadar güzergahta bulunan ülkelerin gümrüklerinde sadece harici kontroller -şüpheli durumlar hariç - yeterli olmaktadır. Ülkemizde de Yarı Römork ve çekiciden oluşan taşıma araçlarına TIR denmektedir.
Tır Karnesi    TIR sözleşmesi sistemi içinde kullanılan ve IRU (Uluslararası Karayolları Taşımacıları Birliği) tarafından basılarak üye ülkelerin kullanımına sunulan karnedir.
Toplu Taşıma İrsaliyesi    Araç sahibi tarafından, nakliyesini bir seferde yaptığı; birden çok noktalı/müşterili, bir ya da birden çok mal dağıtımı için hazırladığı varış noktalarının/müşterilerinin ve karşılık gelen malların alt alta yazılarak hazırlanan irsaliyeye toplu taşıma irsaliyesi denir.
Transit Taşıma    Herhangi bir ülkede başlayan ve en az bir ülke toprakları üzerinden geçtikten sonra bir başka ülkede sona eren, başlama ve sona erme ülkeleri dışında kalan ülkeler üzerinden yapılan taşımaları kapsayan yolcu veya eşya taşımalarını ifade eder.
UBAK    Uluslar arası taşımacılığın sosyal boyutlarını da kapsamı içine alarak taşımacılığın daha güvenli ve çevre standartlarına uyumlu filolarla ekonomik ve teknik olarak etkin ve hızlı bir şekilde yapıldığı entegre taşıma sisteminin yaratılmasıdır.
Türkiye'nin de aralarında kurucu ülke olarak bulunduğu 17 ülke tarafından 1953 yılında kurulan ve günümüzde yaklaşık 50 üye ülkesi bulanan Uluslararası bir organizasyondur. Ülkemizdeki faaliyetler Ulaştırma Bakanlığınca yürütülmekte olup, standartlaşma ile ilgili kanun, mevzuat ve uygulamalar bu kurum tarafından yürütülmektedir.
Ücret Tarifesi    Düzenli taşımalarda taşıma faaliyetlerini ücret yönünden düzenleyen ve uyulması zorunlu olan belgeyi ifade eder.
Yetki Belgesi    Karayolu taşıma yönetmeliği kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgedir
Yurt İçi Taşıma    Herhangi bir ilin herhangi bir noktasından başlayıp diğer bir ilin herhangi bir noktasında biten veya mesafesine bakılmaksızın bir ilin sınırları içerisindeki iki nokta arasında yapılan taşımalardır.
Yarı Römork    Bir motora haiz çekici araç tarafından çekilen ve taşıyacağı yükün özelliklerine has bir şekilde tasarlanıp imal edilen en az bir dingilli ve çekildiği araca king pin adı verilen bir bağlantı sistemi aracılığı ile bağlanan yük taşıma amaçlı karayolu aracıdır.

Havayolu Taşımacılığı

ABN  Aeredrome Beacon (Havaalanı işaret ışığı)
ACC Area control Centre or Area control (Saha kontrol merkezi veya Saha kontrol)
ACFT-A/C  Aircraft (Uçak)
ACN. Aircraft Classification Number (Uçak sınıflandırma numarası)
AD-A/D  Aedrome (Havaalanı)
ADF  Automatic Direction-Finding equipment (Otomatik yön bulma cihazı)
ADIZ  Air Defence Identification Zone (Hava savunma tanıtma bölgesi)
ADNC Air Defence Notification Center (Hava savunma bildirim merkezi)
ADR - Advisory Route (Tavsiyeli yol)
ADS- Ads Air Defence Sector (Hava Savunma bölgesi)
ADZ- Adz Advise (Tavsiye etmek)
AF   Audio Frequency (Ses frekansı)
AFB  Air Force Base (Hava Üssü)
AFC  Automatic Frequency Control (Otomatik frekans kontrolu)
AFIL  Flight Plan Filled in the Air (Havada doldurulan uçuş planı)
AFIS  Aerodrome Flight Information Service (Havaalanı uçuş bilgi servisi)
AFIS  Automated Flight Inspection System (Otomatik uçuş kontrol sistemi)
AFS   Aeronautical Fixed Service (Sabit Havacılık Servisi Hizmet)
AFI  After (Sonra)
AFTN  Aeronautical fixed Telecommunication Network (Sabit Havacılık Haberleşme Şebekesi)
AGA  Aerodrome, Air Rootes and Ground aids (Havaalanı, hava yolları ve yer yardımcıları)
AGL  Above Ground Level (Arazi seviyesinden olan yükseklik)
AIC  Aeronautical Information Circular (Havacılık Enformasyon (bilgileri) tamimi)
AIP  Aeronautical Information Publication (Havacılık Enformasyon (Bilgileri) yayını)
AIRAC  Aeronautical Information Regulation ve control (Havacılık bilgileri düzen ve denetimi)
AIS  Aeronautical Information services (Havacılık Enformasyon Hizmetleri)
ALERFA  Alert Phase (Alarm hali)
ALS  Approach Light System (Yaklasma ışık sistemi)
APRON  Bir havaalanında uçakların parklandırılmaları, akaryakıt ikmalleri, yolcu, yük, posta ve kargonun indirme ve bindirilme işlemleri ve bakımlarının yapılabilmesi için ayrılmış sahalardır.
APRON MEMURU  (Airfield Operation Assistant) İnen uçakların park pozisyonlarını düzenleyen, kurallara uymayan uçakları da rapor eden, apron kullanımını fiziken takip eden, havaalanı memuru.
ARINDIRILMIŞ SAHALAR  Dışhatlara açık havaalanlarında yolcuların giriş ve çıkış yapmadan önce gümrük mevzuatı açısından beyan ve kontrol işleminden sonra alındıkları, aynı zamanda yurt dışından gelerek gümrüğe girmeden aynı ülkenin veya başka bir ülkenin diğer havaalanına gidecek yolcunun uçağa binmeden önce alındıkları ve gümrük olarak izole edildikleri salonlardır
ALT  Altitude (İrtifa)
ALTN  Alternate (Yedek)
AOC  Air Operation Centre (Hava hareket merkezi)
AP-A/P  Airport (Hava Limanı)
APP-App  Approach Control Office or Approach Control (Yaklaşma Kontrol Ofisi veya yaklaşma kontrol)
ARP  Aerodrome Referance Point (Meydan referans noktası)
ARR  Arrival (Varış)
ATA   Actual Time of Arrival (Gerçek varış zamanı)
ATC  Air Traffic Control (Hava Trafik Kontrol)
ATCC- Air Traffic Control Center (Hava Trafik Kontrol Merkezi)
ATD- Actual Time of Departure (Gerçek kalkış zamanı)
ATFM- Air Traffic Flow Management (Hava trafik akışı yönetimi)
ATFMU- Air Traffic Flow Management Unit (Hava trafik akışı yönetim birimi)
ATN- Aeronautical Telecommunication Network (Havacılık Haberleşme Şebekesi)
ATS- Air Traffic Services (Hava Trafik Hizmetleri (Servisleri))
AH- Air Warning (Hava ihbarı (Alarm))
AHACS- Airborne Warning and Control System (Havadan ihbar ve kontrol Sistemi )
AWY- Airway (Hava yolu )
AWOS- Automatic Weather observation System (Otomatik Hava Gözlem Sistemi )
BCSI- Broadcast (Radyo yayını)
BDRY- Boundary (Sınır)
BEA- British European Airways (İngiliz Avrupa Hava Yolları)
CAA- Civil Aviation Authority (Sivil Havacılık Otoritesi)
CAT- Category (Kategori, sınıflandırma)
CAVOK- Ceiling and Visibility OK (Meteorolojik tavan ve görüş elverişli olması)
CEAC- Committee For European Airspace Coordination (Avrupa Hava Sahası)
CIDIN- Common ICAO Data Interchange Network ICAO (Müşterek (ortak) bilgi alışveriş şebekesi)
CIV- Civil (Sivil, Devlete ait)
CL- Center-line (Merkez hattı (pist merkez hattı))
CLSD- Closed (Kapalı)
CNL- Cancel or Cancelled (İptal veya iptal edilmiş)
COM- Communication (Haberleşme)
COMINT- Communication Intelligence (Muhabere İstihbaratı)
COP- Change-Over Point (Değiştirme Noktası(Uçak alıcısının başka bir istasyona ayarlama noktası))
CPL- Current Flight (Plan Geçerli Uçuş Planı)
CTR- Control Zone (Kontrol Bölgesi)
CNS- Communications, Navigation and Surveillance (Muhabere, Seyrüsefer ve gözetim)
CAFE BAR Hazır yiyecek ve içecek satışı için ayrılmış bölüm.
CHANGE OFİSİ Döviz işlemleri yapılan bürolardır.
CHARTER TERMİNALİ Tarifeli yada düzenli seferler dışında gerçekleşen uçuslarla seyahat eden yolcular için ayrılmış terminal binası.
CHECK-IN  Havaalanı Terminallerinde, havayolu veya yer hizmet kuruluş görevlilerinin, yolcuların bilet, bagaj işlem ve kontrollerini yapmaları anlamındadır.
CHECK-IN KONTUARI Terminallerde yolcuların giriş (check-in) işlemlerinin yapıldığı, donanımlı masalardır.
CHECK-IN SALONLARI Terminallerde check-in (giriş) kontuarlarının toplu halde bulunduğu bölümlerdir.
CIP YOLCU Önemli iş adamı, Ticari öneme haiz kişi.
DUTY FREE SHOP Havaalanlarında gümrük vergisi alınmadan alış-veriş yapılan dükkanlardır
D/F- Direction Finder (İstikamet bulucu)
DEP- Departure (Kalkış)
DEST- Destination (Gidilecek yer (Hedef))
DFTI- Distance from touchdown indicator (Teker koyma noktasından uzaklık göstergesi)
DLA- Delay (Gecikme)
DME- Distance measuring Equipment (Mesafe ölçme cihazı)
DSE- Double side band (Çift kenar band)
DIG- Date Time Grup (Tarih saat grubu)
DUPE- Duplication Ikinci kere (Mükerrer)
DVOR- Doppler VOR Doppler VOR (Mania yansımalaıinda daha az Etkilenen, anten sistemi geliştirilmiş VOR)
EANPG- European Air Navigation Planning Group (Avrupa Hava Seyrüsefer Planlama Grubu)
EAT- Expected Approach Time (Muhtemel yaklaşma zamanı)
ECAC- European Civil Aviation Conference (Avrupa Sivil havacılık konferansı)
ELEV- -el- Elevation (Rakım, irtifa)
EMERG- Emergency (Olağanüstü durum)
ETA- Estimated Time of Arrival (Tahmini varış zamanı)
ETC- Etcetera (and the rest, and soforth.) (Vesaire (v.s.))
ETD- Estimated Time of Departure (Tahmini kalkış zamanı)
EUR- European Region (Avrupa bölgesi)
EUROCONTROL European Organization for the Safety of air 0Navigation (Hava seyrüsefer emniyeti için Avrupa Teşkilatı (ICAO'nun Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyet Teskilatı))
FAA Federal Aviation Administration (Amerika Birleşik Devletleri Sivil Havacılık Teşkilatı)
FAC- Final approach course (Son yaklaşma hattı)
FAF- Final approach fix (Son yaklaşma fiksi)
FAP- Final approach point (Son yaklaşma noktası)
FIC- Flight Information centre (Uçuş bilgi merkezi )
FDPS- Flight Data Processing System (Uçuş bilgileri işleme sistemi)
FIR- Flight Information Region (Uçuş Bilgi Bölgesi)
FIS- Flight Information service (Uçuş Bilgi Hizmeti (Servisi))
FL- Flight Level (Uçuş Seviyesi)
FM- Frequency Modulation (Frekans Modülasyonu)
FM- Fan Marker (Fan Marker)
FUO- Foreign object damage (Yabancı cisimdem meydana gelen hasar (Meydan PAT sahasındaki taş, kuş v.s.))
FOD ( Yabancı Madde Hasar )
FPL- Filled Flight (Plan, Doldurulmuş Uçuş Planı)
FREO- Frequency (Frekans)
FT- Feet (Dimensional Unit) Feet (Ölçü)
FTC- Fast Time Constant (Elc.) (Sürat zaman sabitesi)
FANS- Future Air Navigation (Geleceğin Hava Seyrüsefer Sistemi)
GÜMRÜK MUHAFAZA Dışhatlarda açık havaalanlarında yolcuya ait eşya yada diğer yük, kargo ve postanın gümrük mevzuatı açısından denetlenmek veya alıkonulmak üzere, ya da yurt dışına gidip-gelecek her türlü mal ve malzemenin alınması veya gönderilmesi aşamasında gümrük mevzuatı hükümleri uygulamak üzere kullanılan izole edilmiş salonlar veya binalardır.
GÜMRÜKLÜ SALON Dışhatlara açık havaalanlarında yolcuların giriş ve çıkış yapmadan önce gümrük mevzuatı açısından beyan veya kontrol işlemine tabi tutuldukları izole edilmiş salonlardır.
GCA- Ground controlled approach (Yerden kontrollu yaklaşma)
GMT- Greenwich Mean Time (Greenwich saati (UTC))
GND- Ground (Yer)
GP- Glide Path (Süzülüş Yolu)
GRP- Group (Grup-Gruplandırma)
GS- Ground Speed (Yer Sürati)
GST- Glide Slope Intercept Altitude (Süzülme açısını kesiş irtifai)
HANGAR Havaalanlarında uçakların bakım ve onarımlarının yapılması veya muhafaza edilmesi amacıyla kullanılan genellikle büyük yapılı binalardır.
HAVAALANI Karada veya suda, içerisindeki bina, tesis ve donatımlar dahil uçakların iniş, kalkış ve yer hareketlerini yapmak üzere kullanmaları amacıyla düzenlenmiş sahalardır.
HAVAŞ Havaalanları Yer Hizmetleri A.Ş. Havaalanlarında yer hizmetini yürüten kuruluştur.
HA- Continuous day and night service (Gece ve gündüz devamlı hizmet)
HAA- Height above airport elevation (Havaalanı üzerinde irtifa)
HAT- Height above touchawn (Teker koyma noktası üzerinde irtifa)
HOG- Heading (Baş,( Yön))
HEL- Helicopter (Helikopter)
HIPAR- High Power acquisition radar (Yüksek takatli yakalama radarı)
HOSP- Hospital Aircraft (Hastane uçağı)
HR- Hours (Saat)
HS- Service available during hours of scheduled operations (Tarifeli uçuş süresince sağlanan hizmet)
HX- No specific working hours (Belirli çalışma saati yok)
KOMPOZİT KAPLAMA Bir pistin beton ve asfalt karışık kaplanmasıdır.
KONVEYÖR Terminallerde yolcu check-in`i esnasında, yolcu beraberinde olmayacak bagajların uçağa yerleştirilmek üzere alınarak gönderilmesi veya uçaktan gelen bagajlarin alınması amacıyla yolcuların yararlandıkları mekanik taşıyıcı görevini yapan şeritlerdir
IAC- Initial Approach Course (İlk yaklaşma kursu)
IAF- Initial Approach Fix (İlk yaklaşma fiksi)
IAF- Instrument approach and Landing Chart (Aletle yaklaşma ve iniş planı haritası)
IAS- Indicated Airspeed (Gösterge sürati (Uçaktaki sürat saatinin gösterdiği hızdır))
IATA Internatinol Air Transport Assocation (Uluslararası Hava Taşımacılığı Birligi)
ICAA- Internatinol Civil Airports Assocation (Uluslararası Sivil Hava Meydanları Birliği)
ICAN- International Comission for Air Navigation (Uluslararası Hava Seyrüsefer Komitesi)
ICAO International Civil Aviation Organization (Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı)
ID- Identifier or Identify (tanıtıcı ve tanıtma)
IFALPA- International Federation of Airlines Pilots (Uluslararası Havayolu Pilot Federasyonu)
IFATCA- International Federation Air Traffic Controllers Association (Uluslararası Hava Trafik Kontrolörleri Birliği)
IFF- Identification Friend / Foe (Dost veya Düşman tanıma)
IFR- Instrument Flight Rules (Aletle Uçuş kuralları)
IFRB- International Frequency Registration Board (Uluslararası Frekans Tescil Heyeti)
ILS- Instrument Landing System (Aletle iniş sistemi)
IM- Inner Marker (İç marker)
IMC- Instrument meteorological conditions (Aletli Meteorolojik şartlar)
INA- Initial Approach (İlk yaklaşma)
INBD- Inbound (Geliş)
INCERFA- Uncertainity Phase (Şüphe hali)
INFO- Information (Bilgi)
INOP- Inoperative (Çalışıyor, yürürlükte)
INS- Inertial Navigation System (Uçağı belirlenen sevkeden sistem)
IR- Ice on Runway (Pistte kar var)
ISA- International Standart Atmosphore (Uluslararası Standart Atmosfer)
ITU- International Telecommunication Union (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği)
L- Left (Runway Identification) (Sol (Pist tanıtması))
LASER- Light Aplification by Stimulated Emision of Radition (Işınlamanın tahrik edilmiş yayını yolu ile ışık şiddetlendirilmesi (Yükseltilmesi))
LAT- Latitude (Enlem)
LCA- Lowest Coverage Altitude (Asgari kaplama irtifa)
LDA- Landing Distance Available (İnis mesafesi müsait)
LIDAR- Light Detection and Ranging (Işıkla tesbit ve menzil bulma )
LLZ- Localizer (ICAO) (Localizer (ICAO))
LMT- Local Mean Time (Lokal saat)
LOC- Localizer (FAA) (Localizer (FAA))
LCm- Compass Locator at Outer Marker (Dış Marker kompas locator)
LOPAR- Low Power Acquisition Radar (Alçak takatli yakalama radarı)
LORAN- Long Range Air Navigation System (Uzun mesafe hava seyrüsefer sistemi)
MAA- Maximum authorized altitude (Müsade edilen azami irtifa)
MAPT- Missed Approach Point (Pas geçme noktası)
MDA- Minimum descent altitude (Asgari alçalma irtifa)
METAR- Aviation Routime Weather Report (Periyodik (Rutin) Hava raporu)
MES- Microwave System (Mikrodalga iniş sistemi)
MM- Middle Marker (Orta marker)
MOCA- Minimum obstruction clearence altitude (Asgari mania müsade irtifa)
MODE- Meteorogical Operational Telecomunications Network (Meteorolojik Bilgi Alışverişi Haberleşme Servisi)
MGL- Mean Sea Level (Deniz Seviyesi)
MTBF- Mean Time Between Failures (Arızalar arasındaki zaman aralığı)
MTI- Moving Target Indicator (Hareketli hedef göstericisi)
NADGE NATO Air Defence Ground Envirenment (NATO Hava Savunma Yer Tesisleri)
NAMSA- NATO Maintenance and Supply Agency (NATO Bakım ve İkmal Acentası)
NAV- Navigation (Seyrüsefer)
NAVAID- Air Navigation Facility (Hava Seyrüsefer Kolaylıkları);
NDB- Non- Directional radio Beacon (Yönlendirilmiş radyo bikini)
Ni-na- Nautical Miles (Deniz Mili)
NOF- nternational NOTAM Ofiice (Uluslararası NOTAM Ofisi)
NOTAM- Notice to Airmen (Havacılara duyuru (ilan - bilgi))
OVERFLIGHT UÇUŞ Bir hava aracının bir ülke hava sahasını, herhangi bir yere inmeksizin katetmesidir
OM- Outer Marker (Dış Marker)
OPR- Operator or Operate or Operative or Operating or Operational (İşletici, Operatör, çalışmaya hazır, çalışan)
OPS- Operations (Çalışma)
O/R- On request (istek üzerine)
ORB- Orbit (Dairevi uçuş (Orbit))
PİK GÜN, PİK SAAT Belirli bir periyod içerisinde (genellikle bir takvim yılı içerisinde) bir havaalanında birim günde veya saatte kaydedilen işlem görmüş en yüksek yolcu, uçak, kargo v.s. sayısıdır.
PİST Bir kara meydanında uçakların iniş ve kalkşıları için hazırlanmış, dikdörtgen şeklinde belirlenmiş sahalardır.
P- Prohibited (Area) (Yasak (Bölge))
PANS- Procedures for air navigation services (Hava seyrüsefer hizmetleri için usuller)
PAPI- Precision approach path indicator (Hassas yaklaşma hat göstergesi)
PAR- Precision Approach Radar (Hassas yaklaşma radarı)
PAT- Pist (Apron-Taksiyolu)
PCN- Pavement Classification Number (Kaplama sınıflandırma numarası)
PLN- Flight Plan (Uçuş Planı)
PPI- Plan Position Indicator (Plan mevki göstericisi)
PSGR- Passengers (Yolculuk)
PWR- Power (Güç)
QBI- Compulsory IFR Flight (Zorunlu IFR uçuş)
QFE- Atmospheric pressure at Aerodrome Elevation (Havaalanı irtifainda atmosferik basınç)
QFU- Magnetic Orientation of Runway (Pistin manyetik yönü)
QNH- Altimeter Sub-scale Setting to obtain elevation when on the ground (Yerdeyken altimetreyi geçerli irtifaya ayar etmek (pist başında))
RIGHT- Runway Identification (Sağ (Pist tanıtması))
R/T- Receiver-Transmitter (Alıcı-verici)
RAC- Rules of Air and Air Traffic Services (Hava ve Hava Trafik hizmet Kuralları)
RADAR- Radio Detection and ranging (Radyo ile bulma ve menzil ölçme (Radar))
RCC- Rescue Co-ordination Center (Arama-Kurtarma Koordinasyon)
RPL- Repetitive Flight Plan (Sürekli uçuş planı)
RRP- Runway Reference Point (Pist referans noktası)
RSC- Rescue Sub-Centre (Ikinci derecede kurtarma merkezi)
RSR- En-Route Surveillance radar (Yol kontrol radarı)
RVR- Runway Visual range (Pist görüş mesafesi)
RWY- Runway (Pist)
RNAV- Area Navigation (Saha Seyrüseferi)
SNACK BAR Hazır yiyecek ve içecek satılması için ayrılmış mekanlardır.
SAR- Search and Rescue (Arama ve kurtarma)
SATKOM- Satellite Communications (Peyk (Uydu) Muhaberesi)
SELCAL- Selective calling System (Seçerek çağıran sistem)
SHORAN- Short Range Navigation (Kısa mesafe seyrüseferi)
SHAPE- Supreme Headquarter Allied Powers Europe (Avrupa Mut.Kuvvetleri Yüksek karargahı)
SIA- Standart Instrument Arrival (Standart Aletli yaklaşma)
SIAP- Standart Instrument Approach Procedure (Standart Aletli yaklaşma usulü)
SID- Standart Instrument Departure (Standart Aletli kalkış)
SITA- Airlines Worldwide Telecomunications and Information Services (Havayolu şirketlerinin haberleşme hizmetlerini yürüten kuruluş)
SNOWTAM- Snow NOTAM (Kar NOTAMI)
SOC- Sector Operation Center (Bölge Hareket Merkezi)
SONAR- Sound navigation and Ranging (Ses ile seyrüsefer ve mesafe)
SOS- Save our Souls (Mors haberlesmesinde tehlike sinyali)
SPL- Supplementary Flight Plan (Ek uçuş Planı mesajı)
SSR- Secondary Surveillance Radar (Karşılıklı MODE (KOT) gönderme ve Cevaplama sistemi ile çalışan radar işaret ışığı)
STA- Stright in Approach (Direk yaklaşma)
STANAG- Standardization Agreement (Standartlaştırma anlaşmaları)
STAR- Standart Instrument Arrival Route (Standart aletli geliş yolu)
STC- Sensitivity Time Constant (Hassas zaman sabitesi)
STN- Station (İstasyon Muhabere, SSY v.s.)
STOL- Short Take-off and Landing (Kısa kalkış ve iniş)
SYCBL- Serviceable (Hizmette, faal)
SX- Simplex (Aynı anda tek yönlü alma veya gönderme yapan muhabere sistemi)
T- Temperature (Isı)
TACAN- Tactical Air Navigation (Taktik hava seyrüseferi)
TAF- Tactical Air Force (Taktik hava kuvveti)
TAKSİ Uçağın yerde yaptığı hareket
TAKSİRUT Bir havaalanında uçakların yerde pist ve apron gibi bölümler arasında gidip gelmeleri için düzenlenmiş standart ölçülerdeki yollar.
TAR- Terminal Area Surveillance Radar (Terminal sahasi izleme radarı)
TAS- True Air Speed (Hakiki hava sürati)
TAX- Taxiing or taxi (Uçağın yerde rule yapması yada taksi)
TDZ- Touchdown Zone (Tekerlek koyma bölgesi)
TFC- Traffic Trafik (Mesaj trafiği, uçak trafiği v.s.)
TMA- Terminal control Area (Terminal kontrol sahası)
TO- Technical Order (Teknik (Emir), Talimat)
TODA- Take of Distance Available (Kalkış için kosu mesafesi)
TTR- Target Tracking Radar (Hedef Takip Radarı)
TVOR- Terminal VOR (Terminal VOR)
TWR- Aerodrome control Tower or Aerodrome control (Havaalanı Kontrol Kulesi veya Meydan kontrol)
TWY- Taxiway (Taksi yolu)
UAR- Upper Air Route (Yüksek seviye havayolu (24500 ft üstü))
UCA- Upper Control Area (Yukarı kontrol sahası)

Incoterms

TESLİM ŞEKİLLERİ (INCOTERMS 2010)

Teslim Şekilleri değişikliğe uğradı. ICC 27 Eylül 2010'da Incoterms 2010 revizyonunu yayınladı. Söz konusu revizyon, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren uygulamaya geçti. INCOTERMS İngilizce (International commercial terms) kelimelerinden bazı hecelerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş bir terimdir. INCOTERMS'ler ICC (International Chamber of Commerce) (Milletlerarası Ticaret Odası) (MTO) tarafından hazırlanmaktadır.

En radikal değişiklik dört kuralın yürürlükten kaldırılması oldu. DAF (Delivered at Frontier / Sınırda Teslim), DES (Delivered Ex Ship / Gemide Teslim), DEQ (Delivered Ex Quay / Rıhtımda Teslim), DDU (Delivered Duty Unpaid / Gümrük Resmi Ödenmeksizin Teslim) terimleri 2011 başından itibaren geçerli olmak kaydı ile yürürlükten kaldırıldılar. Bunların yerine ise DAT (Delivered at Terminal / Terminalde Teslim) ve DAP (Delivered at Place / Belirlenen Yerde Teslim) olmak üzere yeni iki terim uygulamaya konuldu. Böylece Incoterms kurallarının sayısı 13' den 11' e indirilmiş oldu.

INCOTERMS ayrıca genel olarak iki gruba ayrıldı. Tüm taşıma türlerini kapsayan kurallar EXW - FCA - CPT - CIP - DAT - DAP - DDP olmak üzere yedi adet olarak belirlendi. FAS - FOB - CFR - CIF kuralları da sadece suyollarıyla yapılan taşıma türlerini kapsamak üzere "deniz ve içsu taşımalarına özgü kurallar" sınıflandırması adı altında toplandı.

Öte yandan FAS - FOB - CFR - CIF kuralları içeriğinde çok önemli değişiklikler yapılmıştır.

İŞYERİNDE TESLİM / EX WORKS (EXW)

"İş yerinde teslim" terimi, satıcının malları, kendi yerinde veya ismen belirlenmiş başkaca bir yerde (fabrika, depo, işyeri gibi) alıcının tasarrufuna bırakarak teslim etmesini ifade eder. EXW, satıcı açısından asgari yükümlülüğü temsil eder. FCA (Free Carrier - Taşıyıcıya masrafsız) uluslararası ticaret için daha uygunken, bu kural iç ticaret için uygundur.

Teslim şeklinin özellikleri : Satıcı malları işletmesinde daha önce belirlenen tarihte alıcının emrine hazır tutarak alıcıya bildirir. Alıcı malları işletmeden teslim alarak ihracı için gerekli belgeleri hazırlar gümrük işlemlerini tamamlayarak malları kendi ülkesine ithal eder. Malların işletmede teslim edilmesinden itibaren malla ilgili bütün masraf ve risk alıcı tarafından karşılanır.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlayarak belirtilen tarihte veya süre içinde yine anlaşmada belirtilen yerde (Fabrika, depo, işyeri vb.) herhangi bir taşıma aracına yüklenmemiş olarak, malları alıcının emrine amade tutar. Malların emrine hazır tutulduğunu alıcıya bildirir. Alıcının ihracat ile ilgili belgeleri alabilmesi için yardımcı olur. Alıcının talep etmesi halinde, tüm masraf ve riski alıcıya ait olmak üzere taşıma acentası ile anlaşma yaparak, düzenlettiği taşıma belgesini varış yerinde malları teslim alabilmesi için alıcıya gönderir. Satıcının alıcıya karşı taşıma sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Eğer belirlenen teslim yerinde üzerinde net olarak anlaşılan belirli bir nokta yoksa ve eğer uygun birkaç nokta varsa, satıcı bu noktalardan kendi amacına en uygun olanını seçebilir. Satıcı, malların teslim edilebilmesi için gerekli kontrol işlemleriyle (kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım vb.) ilgili masrafları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Tüm masraf ve risk kendisine ait olmak üzere, mallara ilişkin her türlü ihracat ve ithalat işlemleri için gerekli olan lisans, vb. idari ve ticari belgeleri düzenlemek, gerekli izinleri almak, gümrük işlemlerini yaptırmak ve gümrük vergilerini ödemekle sorumludur. Malları satıcının işletmesinde teslim aldığı andan itibaren malla ilgili tüm risk ve masraflar Alıcının sorumluluğundadır. Malların taşıtılması amacıyla taşıma acentası ile anlaşarak navlun bedelini öder. Alıcı, malları teslim aldığına dair gereken belge ve delilleri satıcıya sağlamalıdır. Alıcı, ihraç ülkesince öngörülen muayene masrafları dahil, yükleme öncesi her türlü muıayene masraflarını ödemelidir.

TAŞIYICIYA MASRAFSIZ / FREE CARRIER (FCA)

"Taşıyıcıya Masrafsız" kuralı, satıcının malları, satıcının işyerinde veya belirlenen başka bir yerde, alıcı tarafından tayin edilen taşıyıcıya veya başka bir kişiye teslim etmesini ifade eder.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı malları gümrük işlemlerini tamamlayarak, belirlenen tarihte ve yerde ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği anda teslim işlemlerini tamamlamış olur. Bu andan itibaren malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya geçer. Navlun ücreti de diğer tüm giderler gibi alıcı tarafından ödenir.

Satıcının Yükümlülükleri : FCA kuralı, satıcının malları uygulandığı ölçüde ihracat için gümrüklemesini gerektirir. Satıcı, hasarı ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni almalı, malların ihracı için gerekli tüm belgeleri düzenlemeli ve gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Satıcının alıcıya karşı taşıma sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Alıcının talep etmesi üzerine durumunda taşıma acentası ile tüm masrafları alıcıya ait olmak üzere anlaşır. Malları taşıyıcıya veya taşıma acentasının gözetimine belirlenen tarihte ve yerde teslim eder. Eğer belirlenen teslim yerinde üzerinde net olarak anlaşılan belirli bir nokta yoksa ve eğer uygun birkaç nokta varsa, satıcı bu noktalardan kendi amacına en uygun olanını seçebilir. Teslim anına kadar bütün masraf ve riskler satıcının yükümlülüğündedir. Satıcı, malların teslim edilebilmesi için gerekli kontrol işlemleriyle (kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım vb.) ilgili masrafları ve ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları ödemelidir. Satıcı, masrafları kendine ait olmak üzere, malların teslim edildiğine ilişkin olağan teslim kanıtını alıcıya verir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Belirlenen tarihte ve yerde mallarını teslim alır. Bu andan itibaren bütün masraflar ve risk alıcıya aittir. İthalat ile ilgili belge veya izinleri alarak gümrük vergisi ve masraflarını ödemekle yükümlüdür. Taşıma acentası ile anlaşma yaparak navlun ücretini öder. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

TAŞIMA ÖDENMİŞ OLARAK / CARRIAGE PAID TO (CPT)

"Taşıma Ödenmiş Olarak" kuralı, satıcının malları kendisinin seçtiği bir taşıyıcı veya diğer bir kişiye belirlenen yerde (eğer taraflarca böyle bir yer kararlaştırılmamış ise) teslim edeceğini ve satıcının, malların belirtilen varış noktasına getirilmesi için gerekli taşıma sözleşmesini yapmak ve taşıma masraflarını ödemek zorunda olduğunu ifade eder.

CPT kuralı kullanıldığında (tıpkı CIP, CFR veya CIF kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi ettiğinde yerine getirir.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şekli özellikle çok araçlı taşımacılık türlerinde kullanılır. Satıcı varış yerine kadar navlun ücretini ödemekle yükümlüdür. Malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren malla ilgili bütün risk ve navlun dışındaki masraflar alıcıya geçer.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar. Gümrük işlemlerini tamamlar. Taşıma acentası ile sözleşme yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren malla ilgili tüm risk ve masraflardan kurtulur. Teslimi gerçekleştirildiği ve muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir. Satıcı, malların teslim edilebilmesi için gerekli kontrol işlemleriyle (kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım vb.) ilgili masrafları ve ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Malların ilk taşıyıcıya tesliminden itibaren navlun dışındaki malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya aittir. Transit taşıma nedeni ile doğabilecek gümrük masraflarını da alıcı tarafından karşılanır. Navlun bedeline dahil değilse boşaltma masraflarını ödeyerek cirolu konşimentoyu acentadan teslim alır. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

TAŞIMA VE SİGORTA ÖDENMİŞ OLARAK / CARRIAGE AND INSURED PAID TO (CIP)

"Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak" kuralı, satıcının malları kendisinin seçtiği bir taşıyıcı veya diğer bir kişiye belirlenen yerde (eğer taraflarca böyle bir yer kararlaştırılmamış ise) teslim edeceğini ve satıcının, malların belirtilen varış noktasına getirilmesi gereken taşıma sözleşmesini yapmak ve taşıma masraflarını ödemek zorunda olduğunu ifade eder.

CIP kuralı kullanıldığında (tıpkı CPT, CFR veya CIF kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi ettiğinde yerine getirir.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı sigorta primi, navlun ve yükleme masrafları ve riskleri üstlenerek malları yükleyeceği limana getirir. Satıcı gemi acentası ile anlaşır ve temin eder. Satış sözleşmesindeki malların belirtilen tarihte ve yerde yüklemesinin yapıldığını alıcıya bildirir. Satıcı sigorta primini ödemek suretiyle yüklediği mal cinsine uygun olan en dar kapsamlı nakliyat sigortası yaptırır.Ancak alıcı olağandışı risklere (grev, savaş, doğal afet vb.) karşı sigorta yaptırılmasını istiyorsa primini kendisi ödemek şartıyla satıcıdan sigorta kapsamının genişletilmesini isteyebilir. Satıcı tarafından mal bedelinin %10 fazlası ile yaptırılır.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır. Satıcı, hasarı ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni almalı, malların ihracı için gerekli tüm belgeleri düzenlemeli ve gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlamakta satıcının sorumluluğundadır. Taşıma acentası ile sözleşme yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, gönderdiği malın sigortasını yaptırır. Alıcıya, sigorta poliçesini veya sigorta teminatına ilişkin diğer bir kanıt vermelidir. Malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren ilgili risk ve masraflardan kurtulur. Bu andan itibaren navlun ve sigorta primi dışındaki malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya aittir. Teslimi gerçekleştirdiğini ve muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Malları varış limanında boşaltma masraflarını ve liman ücretlerini de ödemek suretiyle gecikmeksizin malını boşaltır. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir. Teslim anından sonra navlun ve sigorta primi dışındaki meydana gelen bütün masraflar alıcı tarafından karşılanır. İthalat için gümrük belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. İthalat için ödenmesi gereken tüm resimleri, vergileri ve diğer harçları, gümrük işlemlerine ilişkin masrafları öder.

TERMİNALDE TESLİM / DELIVERED AT TERMINAL (DAT) (YÜRÜRLÜK: 01.01.2011)

"Terminalde Teslim" kuralı, satıcının malları belirlenen varma yerinde veya limanında belirlenen terminalde gelen taşıma aracından boşaltılmış bir şekilde alıcının tasarrufuna bırakmakla malları teslim ettiğini ifade eder. Terminal terimi, rıhtım, depo, konteyner sahası veya yol, demiryolu veya hava kargo istasyonu gibi üstü açık veya kapalı olabilecek herhangi bir yeri kapsar. Taraflar malların terminalden başka bir yere taşınması ve elleçlenmesi ile ilgili hasarın ve masrafların satıcı tarafından üstlenilmesini amaçlıyorsa, DAP veya DDP kuralları kullanılmalıdır.

Teslim şeklinin özellikleri : malların, taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere varış noktasında alıcıya sağlanması (teslim edilmesini) anlamına gelip, daha önceki DEQ klozunun yerini alıp, DEQ’in aksine, multimodal (çoklu vasıta için) kullanılabilir. DAT Başka bir deyişle, Eşyanın alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan terminal noktasında (bu nokta bir liman ya da gümrük antreposu veya alıcının fabrikası olabilir) boşaltma masrafları satıcı tarafından karşılanmış olarak alıcının emrine bırakılmasıdır. Tüm gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar alıcıya aittir. Kaldırılan terimlerden DAF, DES ve DDU yerine getirilmiş bir terimdir.malların belirlenen yere taşıma maliyetlerini/ terminal bağlantılı zarar risklerini satıcı üstlenir.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır. Satıcı, hasarı ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni almalı ve malların ihracı veya teslimden önce başka bir ülkeden geçişi için gerekli gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Satıcı, malları kararlaştırılan tarihte, varma yerinde veya limanında kararlaştırılan terminalde, gelen taşıma aracından boşaltarak alıcının tasarrufuna bırakarak teslim etmelidir. Eğer belirli bir terminal kararlaştırılmamış ise, satıcı kararlaştırılan varma yerinde veya limanında kendi amacına en uygun terminali seçebilir. Satıcı, uygun olarak teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin bütün masrafları ve uygulandığı ölçüde, malların yukarıda anlatıldığı şekilde tesliminden önce ihracat için gerekli gümrükleme masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergiler ve diğer harçları, malların herhangi bir ülkeden geçişine ilişkin masrafları öder.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Uygulandığı ölçüde, alıcı, hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, her türlü ithalat iznini veya diğer resmi izni almalı ve malların ithali için tüm gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Malların yukarıda anlatıldığı şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallara ilişkin tüm masraflar alıcının sorumluluğundadır. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

BELİRLENEN YERDE TESLİM / DELIVERED AT PLACE (DAP) (YÜRÜRLÜK: 01.01.2011)

"Belirlenen Yerde Teslim" kuralı, satıcının malları belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim ettiğini ifade eder.

Teslim şeklinin özellikleri : malların, taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere belirtilen belirli bir noktada alıcıya sağlanması (teslim edilmesi) anlamına gelir. DAP daha önceki DAF, DES, ve DDU’nun yerini almıştır. DAP başka bir deyişle, Eşyanın alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan boşaltma yerinde (bir liman iskelesi, gümrük noktası, havalimanı) boşaltma için hazır durumda nakliye aracının üzerinde alıcı emrine bırakılmasıdır. Tüm gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar alıcıya aittir. malların belirlenen yere taşıma maliyetlerini/ terminal bağlantılı zarar risklerini satıcı üstlenir.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlamalıdır. Satıcı, hasarı ve masrafları kendisine ait olmak üzere, malların ihracı için gerekli her türlü izni almalı ve malların ihracı veya teslimden önce başka bir ülkeden geçişi için gerekli gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Satıcı, malları kararlaştırılan tarihte, varma yerinde, eğer varsa kararlaştırılan noktada, gelen taşıma aracından boşaltılmaya hazır şekilde alıcının tasarrufuna bırakarak teslim etmelidir. Satıcı, uygun olarak teslim edildiği ana kadar mallara ilişkin bütün masrafları ve uygulandığı ölçüde, malların yukarıda anlatıldığı şekilde tesliminden önce ihracat için gerekli gümrükleme masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergiler ve diğer harçları, malların herhangi bir ülkeden geçişine ilişkin masrafları öder.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. Uygulandığı ölçüde, alıcı, hasar ve masrafları kendisine ait olmak üzere, her türlü ithalat iznini veya diğer resmi izni almalı ve malların ithali için tüm gümrük işlemlerini tamamlamalıdır. Malların yukarıda anlatıldığı şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallara ilişkin tüm masraflar alıcının sorumluluğundadır. Taşıma sözleşmesi uyarınca bu masrafların satıcıya ait olacağının düzenlendiği haller dışında, malların belirlenen varma yerinde teslim alınabilmesi için gelen taşıma aracından boşaltılması için gerekli masrafları öder. Uygulandığı ölçüde, malların ithali için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve diğer harçları ve diğer masrafları alıcı ödemelidir. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

GÜMRÜK VERGİLERİ ÖDENMİŞ OLARAK / DELIVERED DUTY PAID (DDP)

"Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak Teslim" kuralı, satıcının malları ithalat için gümrüklenmiş olarak ve belirlenen varma yerinde gelen taşıma aracında boşaltmaya hazır şekilde alıcının tasarrufuna bırakmakla teslim ettiğini ifade eder.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde DDU teslim şekli ile aynı prensiplere dayanır; ancak DDP teslim şeklinde satıcı bir de gümrük vergilerini ödemek zorundadır. Alıcının ülkesindeki yerel bir satıcıdan farksız şekilde malları devreder. Eğer taraflar, malların ithalat için gümrüklenmesine ilişkin tüm hasar ve masrafların alıcı tarafından üstlenilmesini istiyorlarsa, DAP Kuralı kullanılmalıdır.

Satıcının Yükümlülükleri : DDP Kuralı, satıcı açısından azami yükümlülüğü gösterir. Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Kendi ülkesinde ve Alıcı ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar. İhracat ve İthalat Gümrük işlemlerini tamamlar. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Taşıyıcı aracı temin ederek navlun ücretini öder. Teslime kadar malla ilgili bütün masraflar ve riskler satıcıya aittir. Teslimi alıcının ülkesinde belirlenen yerde ve tarihte gümrük vergilerini de ödemek suretiyle gerçekleştirir. Satım sözleşmesinde aksi açıkça kararlaştırılmamışsa, ithalata ilişkin ödenmesi gereken KDV ve diğer tüm vergiler satıcıya aittir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder ve malları teslim alır. Malların öngörüldüğü şekilde teslim edildiği andan itibaren bu mallarla ilgili bütün masrafları karşılar. Alıcının satıcıya karşı ihraç veya ithal ülkesi yetkililerinin emrettiği herhangi bir yükleme öncesi muayene masrafını ödemek gibi bir yükümlülüğü yoktur.

GEMİ DOĞRULTUSUNDA MASRAFSIZ / FREE ALONGSIDE SHİP ( FAS)

"Gemi Doğrultusunda Masrafsız" kuralı, satıcının malları belirlenen yükleme limanında, alıcı tarafından seçilen geminin doğrultusunda (örneğin bir rıhtımda veya bir mavnada) bırakarak teslim etmesini ifade eder. Malların konteynerde olduğu hallerde, satıcının malları gemi doğrultusunda değil de bir terminalde taşıyıcıya teslim etmesi olağandır. Bu gibi durumlarda, bu kural uygun değildir ve FCA kuralı kullanılmalıdır.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı malları geminin yanına kadar getirmekle sorumludur. Mallar gemi rıhtımında ise, yükleme yerine getirerek., Gemi açıkta demirli ise mavnalarla geminin yanına kadar götürülerek teslim edilir. Tesliminden itibaren malların kaybolması veya hasar görmesi gibi rizikolar alıcıya aittir. Bu andan itibaren malla ilgili bütün masraflar ve navlun alıcı tarafından karşılanır. Bu teslim şeklinde ihracat ile ilgili tüm belgeler alıcı tarafından hazırlanır. Gümrük işlemleri de alıcı tarafından yapılır. Alıcı firma bu ülkede ihracatçı gibi hareket edebilmesi mümkün değilse bu teslim şekli seçilmemelidir.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme şartları uyarınca malları hazırlar. Alıcının isteği üzerine tüm masraf ve riskler alıcıya ait olmak üzere; alıcının ülkesinde istenen gerekli belgeleri ve benzeri idari ve ticari belgeleri almasında yardımcı olur. Satıcının alıcıya karşı taşıma sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Mallar belirlenen limanda, belirlenen tarihte alıcının daha önce belirlediği geminin yanına getirmekle teslim işlemini tamamlar. Bu andan itibaren malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya geçer. Alıcının isteği üzerine; satıcı masraflar alıcıya ait olmak üzere yükleme belgesinin düzenlenmesini sağlar, varış limanında malları teslim alabilmesi için alıcıya gönderir. Ve gecikmeksizin gerekli bildirimlerde bulunur. Uygulandığı ölçüde, ihracat için gerekli gümrükleme işlemlerine ilişkin masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve diğer harçları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İhracat ve ithalat ile ilgili gerekli belgeleri hazırlar, Gümrük masraflarının tümünü öder. Taşıma acentası ile anlaşma yaparak, geminin yükleme limanına yaklaşık ne zaman varacağını satıcıya bildirir. Yükleme emrine hazır tutulan malları teslim alır. Bu andan itibaren bütün masraflar ve risk alıcıya aittir. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

GEMİDE MASRAFSIZ / FREE ON BOARD (FOB)

"Gemide Masrafsız" kuralı, satıcının malları belirlenen yükleme limanında, alıcı tarafından seçilen gemide veya bu şekilde teslim edilen malları temin ederek teslim etmesini ifade eder. Bu kural, satıcını malları gemiye yüklenmeden önce bir terminalde taşıyıcıya teslim ettiği haller için uygun olmayabilir. Örneğin mallar konteynerde olduğu zaman bu şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi durumlarda, FCA kuralı kullanılmalıdır.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı malları belirlenen tarihte ve yerde, alıcı tarafından temin edilen gemiye yüklemeyi gerçekleştirir. Mallar geminin küpeştesine (güvertesine) geçtikten sonra meydana gelebilecek her türlü hasar, kayıp ve masraflar Alıcının sorumluluğundadır. Satıcı ihracat için gerekli tüm belgeleri hazırlar ve malların gümrük işlemlerini tamamlayarak teslim eder.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Belirlenen limanda, belirlenen tarihte alcının temin etmiş olduğu gemiye yükleme yapar. Satıcının alıcıya karşı taşıma sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar, gümrük işlemlerini tamamlar. Alıcıya yüklemenin yapıldığını bildirir. Düzenlenen taşıma belgesini ve alıcının ülkesindeki kullanacağı gerekli diğer belgeleri hazırlayarak ödeme şekline göre alıcıya gönderir. Malların geminin küpeştesini (Güvertesini) geçene kadar meydana gelebilecek her türlü hasar ve kayıp Satıcının sorumluluğundadır. Uygulandığı ölçüde, ihracat için gerekli gümrükleme işlemlerine ilişkin masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve diğer harçları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Taşıma acentası ile anlaşma yaparak navlun bedelini öder. Yükleme limanında mallar geminin küpeştesini geçtikten sonra malla ilgili tüm masraf ve riskler Alıcının sorumluluğundadır. Uygulandığı ölçüde, ithalat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve malların ithaline ilişkin gümrük işlemlerine ait masrafları ve malların herhangi bir ülkeden transit geçişine ait masrafları ödemelidir. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

MASRAFLAR VE NAVLUN / COST AND FREIGH (CFR)

"Masraflar ve Navlun" kuralı, satıcının malları gemide teslim etmesini veya zaten bu şekilde teslim edilmiş malları tedarik etmesini ifade eder. Bu kural, satıcını malları gemiye yüklenmeden önce bir terminalde taşıyıcıya teslim ettiği haller için uygun olmayabilir. Örneğin mallar konteynerde olduğu zaman bu şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi durumlarda, CPT kuralı kullanılmalıdır.

CFR kuralı kullanıldığında (tıpkı CIP, CPT veya CIF kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi ettiğinde yerine getirir.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı tüm masraf ve riskleri üstlenerek malları yükleneceği limana kadar getirir. Gümrük işlemlerini yaptırır ve Navlun ücretini ödeyerek yüklemeyi gerçekleştirir. Bu andan itibaren navlun dışındaki malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya aittir.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar. Gümrük işlemlerini tamamlar. Taşıma acentası ile sözleşme yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi yapmalıdır. Satıcının alıcıya karşı sigorta sözleşmesi yapmak yükümlülüğü yoktur. Mallar gemi küpeştesini geçtikten sonra navlun dışında meydana gelen tüm masraf ve riskler alıcıya aittir. Satıcı yüklemenin gerçekleştiğini ve muhtemel varış tarihini alıcıya bildirir. Düzenlenen taşıma belgesini ve gerekli diğer belgeleri alıcıya gönderir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Malları varış limanında boşaltma masraflarını ve liman ücretlerini de ödemek suretiyle gecikmeksizin malını boşaltır. Taşıma süresince malla ilgili olarak yapılmış olan navlun dışındaki bütün masrafları ödemek zorundadır. Uygulandığı ölçüde, ithalat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve malların ithaline ilişkin gümrük işlemlerine ait masrafları ve taşıma sözleşmesi kapsamında olmaması kaydıyla, malların herhangi bir ülkeden transit geçişine ait masrafları ödemelidir. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

MASRAFLAR, SİGORTA VE NAVLUN / COST, INSURANCE AND FREIGHT (CIF)

"Masraflar, Sigorta ve Navlun" kuralı, satıcının malları gemide teslim etmesini veya zaten bu şekilde teslim edilmiş malları tedarik etmesini ifade eder. Bu kural, satıcını malları gemiye yüklenmeden önce bir terminalde taşıyıcıya teslim ettiği haller için uygun olmayabilir. Örneğin mallar konteynerde olduğu zaman bu şekilde teslim edilmeleri olağandır. Bu gibi durumlarda, CIP kuralı kullanılmalıdır.

CIF kuralı kullanıldığında (tıpkı CIP, CPT veya CFR kurallarında olduğu gibi), satıcı teslim yükümlülüğünü mallar varma yerine ulaştığında değil, malları ilgili kural uyarınca taşıyıcıya tevdi ettiğinde yerine getirir.

Teslim şeklinin özellikleri : Bu teslim şeklinde satıcı sigorta primi, navlun ve yükleme masrafları ve riskleri üstlenerek malları yükleyeceği limana getirir. Satıcı gemi acentası ile anlaşır ve temin eder. Satış sözleşmesindeki malların belirtilen tarihte ve yerde yüklemesinin yapıldığını alıcıya bildirir. Satıcı sigorta primini ödemek suretiyle yüklediği mal cinsine uygun olan en dar kapsamlı deniz nakliyat sigortası yaptırır. Mallar gemiye yüklendikten sonra navlun ve sigorta primi dışındaki masraflar ve risk alıcıya geçer.

Satıcının Yükümlülükleri : Satıcı sözleşme koşullarına uygun malı hazırlar. Alıcının ülkesinde kullanacağı lüzumlu belgeleri hazırlar. Gümrük işlemlerini tamamlar. Satıcı, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların belirlene terminale kadar taşınması için taşıma sözleşmesi ve sigorta sözleşmesi yapmalıdır. Taşıma acentası ile sözleşme yaparak varış limanına kadar olan navlun ücretini öder. Gönderdiği malın sigortasını yaptırır, sigorta primini öder. Malları yaklaşık hani tarihte varış limanında olacağını alıcıya bildirir. Düzenlenen taşıma belgesini ve gerekli diğer belgeleri alıcıya gönderir. Uygulandığı ölçüde, ihracat için gerekli gümrükleme işlemlerine ilişkin masrafları ve ihracat için ödenmesi gereken bütün resimleri, vergileri ve diğer harçları ödemelidir.

Alıcının Yükümlülükleri : Sözleşme koşullarına uygun olarak mal bedelini öder. İthalat için gümrük belgelerini düzenleyerek gümrük işlemlerini tamamlar. Gümrük vergilerini öder. Malları varış limanında boşaltma masraflarını ve liman ücretlerini de ödemek suretiyle gecikmeksizin malını boşaltır. Teslim anından sonra navlun ve sigorta primi dışındaki meydana gelen bütün masraflar alıcı tarafından karşılanır. Alıcı, ihraç ülkesi yetkililerinim emrettiği yükleme öncesi muayene masrafları hariç olmak üzere, diğer zorunlu yükleme öncesi muayene masraflarını ödemelidir.

9) SINIRDA TESLİM / DELIVERED AT FRONTIER (DAF) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)

Bu terim satıcının teslim yükümlülüğünün, malların ihraç için gümrükten geçirilip, sınırda belirlenen yer ya da noktada ancak bitişik ülkenin gümrük sınırından önce emre hazır tutulmasıyla sona ermesini ifade eder.

Sınır terimi , ihraç ülkesinin sınırı da dahil olmak üzere herhangi bir sınır için kullanılabilir. Dolayısıyla, terimin içinde sözkonusu sınırın her zaman nokta ya da yer belirtilerek kesin şekilde tanımlanmış olması hayati olarak önem taşımaktadır.

10) GEMİDE TESLİM / DELIVERED EX SHIP (DES) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malı belirlenen varış limanında, gemi bordasında, ithal gümrüğünden geçirmeden alıcının emrine hazır tutmakla sona erer. Satıcı, malların belirlenen varış limanına getirilmesi için gereken tüm gider ve rizikoları üstlenir. Bu terim sadece deniz veya içsu taşımacılığı için kullanılabilir.

11) RIHTIMDA TESLİM / DELIVERED EX QUAY(Duty Paid) (DEQ) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)

(varış limanı ... olarak belirtilmek suretiyle)

“Rıhtımda teslim” terimi, satıcının, belirlenen varış limanındaki rıhtımda (iskelede), ithalat için gerekli gümrükleme işlemleri yerine getirilmemiş olarak alıcının tasarrufuna bırakmakla malları teslim ettiğini ifade eder. Satıcı, malların belirlenen varış limanına taşınması ve rıhtıma (iskeleye) boşaltılmasına ilişkin bütün hasar ve masrafları üstlenmelidir. DEQ terimi, malların ithalat için gümrüklenmesi ve bununla ilgili tüm işlemlerin, vergilerin, resim ve diğer harçların ödenmesi yükümlülüğü alıcının üstlenmesini öngörür.

BU DURUM, İTHALAT İÇİN GEREKLİ GÜMRÜKLEME İŞLEMLERİNİ SATICININ YERİNE GETİRMESİNİ ÖNGÖREN ÖNCEKİ INCOTERM VERSİYONLARININ AKSİDİR.

Fakat taraflar malların ithalinde ödenen masrafları kısmen veya tamamen satıcının yükümlülükleri arasına katmak isterlerse, bu durum satış sözleşmesine bu amaçla eklenecek açık bir ifade ile aydınlığa kavuşturulmalıdır.

Bu terim sadece mallar denizyolu veya içsu veya çok vasıtalı taşıma ile varma limanında gemiden rıhtıma (iskeleye) boşaltılmakla teslim edilecekse kullanılabilir. Bununla beraber taraflar malların rıhtımdan limanın içinde veya dışında başka bir yere aktarılmasına ilişkin hasar ve masrafları satıcının yükümlülükleri arasına katmak isterlerse, DDU veya DDP terimleri kullanılmalıdır.

12) GÜMRÜK RESMİ ÖDENMEMİŞ OLARAK TESLİM / DELIVERED DUTY UNPAID (DDU) (2011 Yılında Yürürlükten Kaldırılmıştır)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ithal ülkesinde, belirlenen yerde emre hazır tutulması ile sona erer. Satıcı, malların o noktaya kadar taşınması ve gümrük formalitelerinin yerine getirilmesi ile ilgili riziko ve giderleri üstlenmek durumundadır (İthalat için ödenmesi gereken vergi resim ve harçlar hariç).

Alıcı malların zamanında ithal için gümrükten çekilmemesinden kaynaklanan ek gider ve rizikoları üstlenmek durumundadır.

Eğer taraflar satıcının gümrük formalitelerini yerine getirip bundan doğabilecek gider ve rizikoları üstlenmesini istiyorlarsa bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekleyerek kesinleştirmelidirler.

Eğer taraflar satıcının yükümlülüklerine malların ithali için gerekli bazı giderleri eklemek istiyorlarsa (KDV gibi) bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekliyerek kesinleştirmelidirler. Bu terim taşıma şeklinden bağımsız olarak kullanılabilir.

Konteyner Ölçüleri

20'Dc Konteyner

Uzunluk	5,897 mm	19 ft 4.17 in
Genişlik	2,348 mm	7 ft 8.44 in
Yükseklik	2,390 mm	7 ft 9.90 in
Kapı Açılışı
Genişlik	2,336 mm	7 ft 8.01 in
Yükseklik	2,280 mm	7 ft 5.45 in
Ağırlık
Max Brüt	30,480 kg (24,000 kg)	67,200 lb (52,910 lb)
Dara	2,240 kg (2,290 kg)	4,940 lb (5,050 lb)
Max Yükleme	28,240 kg (21,710 kg)	62,260 lb (47,860 lb)
Yükleme Hacmi	33.0 metre küp	1,169 feet küp

40' High Cube Konteyner

Uzunluk	12,031 mm	39 ft 5.66 in
Genişlik	2,348 mm	7 ft 8.44 in
Yükseklik	2,695 mm	8 ft 10.12 in
Kapı Açılışı
Genişlik	2,336 mm	7 ft 8.01 in
Yükseklik	2,585 mm	8 ft 5.75 in
Ağırlık
Max Brüt	32,500 kg (30,480 kg)	71,650 lb (67,200 lb)
Dara	3,940 kg (3,990 kg)	8,690 lb (8,880 lb
Max Yükleme	28,560 kg (26,490 kg)	62,960 lb (58,400 lb)
Yükleme Hacmi	76.0 metre küp	2,689 feet küp(2,684)

20' Open-Top

Uzunluk	5,893 mm	19 ft 4.21in
Genişlik	2,346 mm	7 ft 8.36 in
Yükseklik	2,384 mm	7 ft 9.74 in
Kapı Açılışı
Genişlik	2,338 mm	7 ft 8.05 in
Yükseklik	2,244 mm	7 ft 4.35 in
Ağırlık
Max Brüt	30,480 kg (24,000 kg)	67,200 lb (52,910 lb)
Dara	2,320 kg (2,450 kg)	5,120 lb (5,400 lb)
Max Yükleme	28,160 kg (21,550 kg)	62,080 lb (47,510 lb)
Yükleme Hacmi	33 metre küp	1,155 feet küp

20' Reefer

Uzunluk	5,458 mm	17 ft 10.76 in
Genişlik	2,290 mm	7 ft 6.16 in
Yükseklik	2,262 mm	7 ft 5.06 in
Kapı Açılışı
Genişlik	2,290 mm	7 ft 6.16 in
Yükseklik	2,267 mm	7 ft 5.10 in
Ağırlık
Max Brüt	30,480 kg (24,000 kg)	67,200 lb (52,910 lb)
Dara	3,120 kg (2,960 kg)	6,880 lb (6,530 lb)
Max Yükleme	27,360 kg (21,040 kg)	60,320 lb (46,380 lb)
Yükleme Hacmi	28.0 metre küp	1,000 feet küp

20' Flatrack

İç Ölçüleri
Uzunluk	5,958 mm	19 ft 4.17 in
Genişlik	2,018 mm	6 ft 7.45 in
Yükseklik	2,077 mm	6 ft 9.77 in
Max Brüt	30,480 kg	67,200 lb
Dara	2,720 kg	6,000 lb
Max Yükleme	27,760 kg	62,120 lb
Yükleme Hacmi	25 metre küp	882 feet küp

40'Dc Konteyner

Uzunluk	12,031 mm	19 ft 4.17 in
Genişlik	2,348 mm	7 ft 8.44 in
Yükseklik	2,390 mm	7 ft 9.90 in
Kapı Açılışı
Genişlik	2,336 mm	7 ft 8.01 in
Yükseklik	2,280 mm	7 ft 5.45 in
Ağırlık
Max Brüt	32,500 kg (30,480 kg)	71,650 lb (67,200 lb
Dara	3,750 kg (3,770 kg)	8,270 lb (8,310 lb)
Max Yükleme	28,750 kg (26,710 kg)	63,380 lb (58,890 lb)
Yükleme Hacmi	68.0 metre küp	2,385 feet küp(2,379)

40' Open-Top

Uzunluk	12,032 mm	39 ft 5.31in
Genişlik	2,346 mm	7 ft 8.36 in
Yükseklik	2,381 mm	7 ft 9.74 in
Kapı Açılışı
Genişlik	2,338 mm	7 ft 8.05 in
Yükseklik	2,244 mm	7 ft 4.35 in
Ağırlık
Max Brüt	30,480 kg	67,200 lb
Dara	4,120 kg	9,080 lb
Max Yükleme	26,360 kg	58,120 lb
Yükleme Hacmi	66 metre küp	2,346 feet küp

40' Reefer

Uzunluk	11,587 mm	38 ft 0.29 in
Genişlik	2,290 mm	7 ft 6.16 in
Yükseklik	2,539 mm	8 ft 4.00 in
Kapı Açılışı
Genişlik	2,290 mm	7 ft 6.16 in
Yükseklik	2,572 mm	8 ft 5.40 in
Ağırlık
Max Brüt	34,000 kg (30,480 kg)	74,960 lb (67,200 lb
Dara	4,700 kg (4,800 kg)	10,360 lb (10,580 lb)
Max Yükleme	29,300 kg (25,680 kg)	74,960 lb (56,620 lb)
Yükleme Hacmi	67.0 metre küp	2,378 feet küp

40' Flatrack

İç Ölçüleri
Uzunluk	11,986 mm	39 ft 3.89 in
Genişlik	2,236 mm	7 ft 4.03 in
Yükseklik	1,968 mm	6 ft 5.48 in
Max Brüt	45,000 kg	13,180 lb
Dara	5,980 kg	7 ft 5.45 in
Max Yükleme	39,020 kg	86,030 lb
Yükleme Hacmi	53 metre küp	1,862 feet küp